Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ
5% lao động. Ngày nay, tuy chiếm chưa đến 2% dân số Israel, nhưng những nông trang sản
xuất đến 12% lượng hàng hóa xuất khẩu của cả nước. Các nông trang cũng đóng góp
đến 15% thành viên Knesset (Quốc hội Israel) và còn nhiều hơn thế cho lực lượng
sĩ quan và phi công của quân đội.
Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ
5% lao động
- Lịch sử Israel ghi nhận cú nhảy vọt đầu tiên vào lĩnh vực
Nông nghiệp ngay từ thời lập quốc. Trung tâm của cú nhảy vọt này là Nông trang
(Kibbutz). Chiếm chưa đến 2% dân số Israel, nhưng những nông trang sản xuất đến
12% lượng hàng hóa xuất khẩu của cả nước.
- Với dện tích phần lớn là sa mạc khô hạn, người Israel đã
làm nông nghiệp với 95% là khoa học và chỉ 5% lao động. Họ sử dụng phương pháp
khử mặn đất, phát minh ra công nghệ tưới nhỏ giọt hiệu quả và thậm chí nuôi cá
ngay trên sa mạc cằn cỗi.
- Israel cũng là quốc gia duy nhất mà sa mạc đang được đẩy
lùi. Đứng đầu thế giới về tái chế nước, với tỉ lệ đến 70% nước được tái chế.
Israel là quốc gia khởi nguồn từ trí tưởng tượng của những
con người 2000 năm lưu vong, với hành trang không có gì ngoài những lời cầu
nguyện và sự thiếu vắng quê hương. Cùng với sự ra đời của Nhà nước Israel, lời
nguyện cầu vĩ đại đó được gieo vào vùng đất nhỏ bé: Đất đai cằn cỗi, láng giềng
thù địch. Vốn liếng duy nhất mà họ sử dụng chính là con người.
Nông nghiệp = 95% khoa học + 5% lao động
Đã có nhiều cú nhảy vĩ đại trong quá trình xây dựng đất nước
Israel, và cú nhảy vĩ đại đầu tiên tập trung vào lĩnh vực Nông nghiệp. Trung
tâm là sự hình thành của Nông trang (Kibbutz).
Các nhà sử học đã gọi nông trang là "hoạt động công xã
thành công nhất thế giới". Nông trang được hình thành từ các kibbutzim
(kibbutz là tập hợphoặc hợp tác, kibbutzim là số nhiều, còn kibbutznik là các
thành viên). Các kibbutzim được tạo ra từ năm 1944 (4 năm trước khi lập quốc
Israel) dưới dạng các khu định cư nông nghiệp, nhằm xóa bỏ sự tư hữu và đem lại
bình đẳng cho toàn dân.
Ngày nay, tuy chiếm chưa đến 2% dân số Israel, nhưng những
nông trang sản xuất đến 12% lượng hàng hóa xuất khẩu của cả nước. Các nông
trang cũng đóng góp đến 15% thành viên Knesset (Quốc hội Israel) và còn nhiều
hơn thế cho lực lượng sĩ quan và phi công của quân đội.
Sự trỗi dậy của nông trang một phần là kết quả của những đột
phá trong công nghệ và nông nghiệp do các nông trang và trường đại học ở Israel
thực hiện. Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động.
 |
| Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động. |
Khử mặn và tưới nhỏ giọt
Chuyện kể rằng, năm 1946, Haganah, lực lượng quân sự chính của
nhà nước tiền Do Thái muốn thiết lập sự hiện diện của mình tại những điểm chiến
lược ở khu vực nam sa mạc Negev, đã xây dựng nông trang Hatzerim cùng với 10
khu định cư nhỏ và biệt lập khác chỉ trong một đêm tháng 10.
Khi bình minh ló dạng, 5 người phụ nữ và 21 người đàn ông được
phái đến xây dựng cộng đồng, họ đứng trên một ngọn đồi khô cằn và hoang dã.
Mất một năm sau nhóm người này mới xây dựng xong hệ thống đường
ống có đường kính 6 inch (15,24 cm) dẫn nước từ khu vực cách đó 40 dặm. Trong
cuộc chiến Độc lập năm 1948, nông trang Hatzerim bị tấn công và cắt đứt nguồn
nước, đất bị nhiễm mặt và khó canh tác.
Thậm chí năm 1959 các thành viên nông trang này còn tranh
cãi về chuyện đóng cửa Hatzerim để chuyển đến địa điểm khác có môi trường thân
thiện hơn.
Cuối cùng họ quyết định ở lại. Bởi việc đất nhiễm mặn không
chỉ ảnh hưởng đến Hatzerim mà còn tác động lên toàn bộ khu vực sa mạc Negev.
 |
| Nông trang Mashabei Sadeh. |
Hai năm sau, các thành viên Hatzerim đã thau rửa đất đai đến
mức trồng trọt được.
Đến năm 1965, kỹ sư thủy lợi Simcha Blass đến Hatzerim với ý
tưởng cho một phát minh mà ông muốn thương mại hóa: Công nghệ tưới nhỏ giọt.
Đây là khởi đầu cho một đơn vị mà sau này trở thành Netafim, công ty toàn cầu về
kỹ thuật tưới tiêu nhỏ giọt.
Tưới nhỏ giọt là kỹ thuật tưới cung cấp nước vào rễ cây dưới
dạng các giọt nước nhỏ ra chậm với lưu lượng không đổi nhờ các cơ chế đều tiết
áp lực nước của các đầu nhỏ giọt gắn chìm trong ống dẫn hay lắp bên ngoài ống.
Công nghệ tưới nhỏ giọt (loại đầu tưới bù áp) sử dụng đường
dẫn zig-zag giúp lưu lượng tại các đầu tưới đảm bảo được độ đồng đều. Công nghệ
này của Israel giúp tiết kiệm 30-60% lượng nước tưới so với thông thường, nước
và phân bón được chuyển đến bộ rễ tích cực, giúp cây hấp thụ tốt và hạn chế
lãng phí phân bón và nước tưới.
Netafim hiện không chỉ tập trung tại những khu vực ít nguồn
nước tự nhiên mà đang hoạt động trên phạm vi toàn cầu, cung cấp thiết bị cho
110 quốc gia trên thế giới, tại nhiều vùng khí hậu khác nhau.
Nuôi cá trên sa mạc
Câu chuyện nông trang Mashabei Sadeh, cũng nằm trong sa mạc
Segev còn đi xa hơn: Tìm cách tái chế nước không chỉ một lần mà còn những 2 lần.
Họ đã đào giếng sâu gần nửa dặm - bằng chiều dài 10 sân bóng
đá - và phát hiện nguồn nước vừa ấm vừa mặn. Điều này nghe có vẻ rất tệ cho đến
khi họ tham khảo ý kiến từ một giáo sư Đại học Ben-Gurion tại Negev: Vị này nhận
ra đây là nguồn nước hoàn hảo để nuôi cá nước ấm.
Các nông trang bắt đầu bơm nước nóng 37 độ vào trong bể chứa
cá rô phi, cá chẽm và cá vược để sản xuất thương mại. Sau khi được dùng trong bể
cá, chỗ nước chứa chất thải của cá lại là nguồn phân bón hoàn hảo cho các rặng
cây chà là và ôliu. Các nông trang cũng tìm ra cách trồng rau và cây ăn quả được
tưới trực tiếp bằng nguồn nước ngầm. Nhờ vậy nước được tái chế những 2 lần thay
vì sử dụng 1 lần rồi bỏ đi.
Một thế kỷ trước, Israel đã được nhà văn Mark Twain và nhiều
du khách miêu tả là vùng đất đa phần cằn cỗi. Thực vậy, 95% diện tích của đất
nước này bị xếp vào nhóm bán khô hạn, khô hạn hoặc rất khô hạn.
Ngày nay, Israel đang dẫn đầu thế giới về tái chế nước thải,
với hơn 70% lượng nước được tái chế, tỉ lệ gấp 3 lần quốc gia đứng thứ hai Tây
Ban Nha.
Hướng tiếp cận vấn đề của Israel
"Thật không đơn giản khi phải thuyết phục mọi người rằng
nuôi cá trên sa mạc là việc làm có ý nghĩa", nhà ngư học Appelbaum nói về
chuyện nuôi cá trên sa mạc Negev. "Nhưng việc đập tan ý nghĩ đất đai cằn cỗi
đồng nghĩa với vô dụng là rất quan trọng".
Nhìn vào Israel hôm nay, hầu hết du khách sẽ ngạc nhiên, nơi
này có khoảng 240 triệu cây xanh do hàng triệu người cùng trồng, rừng cây được
trồng lên khắp nước.
Nhờ chính sách thủy lợi sáng tạo từ thời Hatzerim, sa mạc
Negev, vẫn là vùng đất lớn nhất Israel, nằm giữa Jerusalem và Tel Aviv, đã đẩy
lùi tiến trình xâm thực của sa mạc, vùng đất phía bắc phủ đầy các cánh rừng và
cánh đồng nông nghiệp do con người trồng. Israel cũng là quốc gia duy nhất mà
sa mạc đang được đẩy lùi.
Giáo sư ĐH Harvard Ricardo Hausmann nhận xét, mọi quốc gia đều
có khó khăn và hạn chế, nhưng điều gây kinh ngạc của Israel là thiên hướng tiếp
nhận các vấn đề như sự thiếu nước và biến chúng thành tài sản, thậm chí dẫn đầu
thế giới về lĩnh vực nông nghiệp vùng hoang mạc, tưới nhỏ giọt và khử mặn.
(Nhiều nội dung trong bài viết này được trích dẫn từ cuốn
sách Quốc gia khởi nghiệp).
Theo Trí Thức Trẻ
Viết và chia sẻ bình luận:
Like để cập nhật các bài viết qua facebook. Cảm ơn bạn đã ghé thăm, ủng hộ!
Blogger Comment
Facebook Comment